Geschiedenis Noord-Holland
Holland was dit voornaamste gewest over een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep betreffende 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte betreffende Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werden onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement aangaande Texel
dit departement met de Amstel
dit departement aangaande een Delf
Ernaast lagen ook dit departement betreffende de Schelde en Maas en het departement van een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de andere ordening niet en na een instelling in 1801 aangaande het Bataafs Gemenebest werden het departement Holland ingesteld overeenkomstig de antieke gewestelijke grenzen betreffende Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest vernieuwen via dit Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland bij Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden betreffende een Maas.
Nadat een Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, was de rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden een departementen vervangen via provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden met de Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Aangaande Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog een naam Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde juiste verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar het werden door een rest van een commissie verworpen.[twee]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour van Friesland naar Holland, maar een deel over Hollands Brabant bleef voor Noord-Brabant en in 1815 werd tevens dit laatste Hollands Brabant, het Land met Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 de grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te reduceren werd Holland bij de grondwetsherziening betreffende 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzaak hiertoe werd in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate vanwege Amsterdam, het in 1838 het provinciaal gerechtshof met zichzelf voorbij zag gaan ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende positie met Amsterdam en drong men met op het herstel over de verdeling zoals die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier voor 1795. Op deze plaats werden desalniettemin niet met tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel met de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit van Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake van een samenvoeging met een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk het die plannen betreffende een baan bestaan.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel met Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, de Waddenzee en het IJsselmeer. In dit zuiden grenst een provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten door geneesmiddel aangaande een Houtribdijk en Hollandse Brug aan een provincie Flevoland en in dit noorden via middel aangaande de Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
De provincie kan geraken vind meer onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en voorheen dit IJ) indien grens fungeert.
Ten zuiden aangaande het Noordzeekanaal liggen een stedelijke gebieden betreffende Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer betreffende een luchthaven Schiphol en tegelijkertijd dit Gooi, eveneens ons dichtbevolkt gebied, doch met een landschappelijk totaal ander karakter Krijg meer informatie (bosrijk en niet totaal vlak).
Ten noorden betreffende dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en overige, kleinere, segmenten en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij een plaats Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel over een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, een omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden een Kop met Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
Een westkust met een provincie is grotendeels via duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen zodra Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan beide zijden betreffende het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel over Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en andere industrie: dit is het westelijk gebied betreffende het Noordzeekanaal, met mits middelpunt een haven en sluizen betreffende IJmuiden. Ten noorden betreffende Kennemerland ligt een oude marktplaats Schagen en op de noordpunt van het schiereiland de marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven wegens Texel.
Met een oostkust liggen historische steden als Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland bestaan het IJ (ooit een zeearm) en het Noordzeekanaal met de daarin, weet vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noord Holland Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, dat behalve in Amsterdam ook in steden indien Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te beluisteren, daar op deze plaats heel wat Amsterdammers wonen. Een meeste kenmerkende dialecten vindt men op het platteland. Hoe noordelijker men komt, hoe verdere dit lokale dialect met een standaardtaal afwijkt; bovenal het Tessels en het Wierings beschikken over ons enorm eigen karakter.
Net indien in andere dialectgebieden kan zijn in Noord-Holland sprake met een teruggang aangaande de dialecten. Zeker bestaan sommige dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name dit Volendams wordt ter plaatse nog enorm meestal gesproken. Overige dialecten, zoals het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ kan zijn vanouds een barrière en dat blijkt verder uit een dialecten. De dialecten ten noorden over dit IJ bestaan de meeste afwijkende.
Tussen het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden betreffende het IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op een dialecten betreffende Zuid-Holland en worden taalkundig ook dikwijls wanneer Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende zowel Noord- als Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, blijven in de Utrechtse groep.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten van vanouds geïsoleerde gemeenschappen zodra Volendam, Egmond ofwel de Waddeneilanden beschikken over een heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten enorm conservatief gebleven, daar waar ze zich op verschillende punten juist opvallend beschikken over vernieuwd en daardoor bijzonder scherp aangaande een omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
Een opstelling aangaande een dialecten boven het IJ is problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls is op een verwantschap met dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gluiperig met het Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Het Hollands zou het Fries vind dit pas laat verdrongen hebben en bezit het nooit volstrekt kunnen verwisselen, opdat Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Hoewel die theorie veel aanhang bezit, is ze door verschillende taalkundigen aangaande een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland als enig aandeelhouder. De bedrijf zorgt in opdracht betreffende de besturen betreffende de recreatieschappen vanwege een ontwikkeling, aanleg, dit beheer en onderhouden van 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland zijn 2 grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een hele westzijde met Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook van Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook zijn daar in Noord-Holland een tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (aangaande Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en een Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele overige grotere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, hier de Hulk, dit Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege het hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn vanaf dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort